Altı temel evrensel duygumuz vardır; Öfke, iğrenme, şaşkınlık, üzüntü, mutluluk, korku.
Öfke evrensel duygularımızdan bir tanesidir. Öfke doyurulmamış isteklere, istenmeyen sonuçlara ve karşılanmayan beklentilere verilen duygusal bir tepkidir. Kişi öfkesini kabul etmek yerine bastırdığında, inkar ettiğinde ve yok saydığında ortaya olumsuz tablolar çıkmaktadır.
Öfkesini kontrol eden kişilerde, öfke kişiyi uyarır, korur ve harekete geçirir. Öfke temel olarak üç temel sebepten ortaya çıkar; kişinin kendisine, diğer kişilere ve başına gelenlere karşı aldığı tutumlardan ortaya çıkar.
Sağlıksız öfke en zarar verici duygularımızdan bir tanesidir. Kişilerarası ilişkilerde sorunlara, üretkenliğe, işlevselliğin bozulmasına, suça, şiddete, boşanmalara, fiziksel ve ruhsal yıpranmalara sebep olmaktadır.
Öfke kontrol edildiği sürece sağlıklıdır, bunun için inkar edilmemesi, bastırılmaması ve kabul edilmesi gerekir. Öfke bazen bir madde veya alkol etkisinden dolayı, depresyon, bipolar gibi bozukluklardan dolayı ortaya çıkabilmektedir. Öfke davranışı olduğunda saldırganlık davranışı bir şeylere zarar verme gibi durumlar varsa bunun üzerinde durmak gerekir.
Öfke sırasında fiziksel ve sözel davranışlar gözlenebilir: Tokat atma, tekme atma, yüksek sesle konuşma, küfür etme ya da tehdit etme, aşırı eleştirel olma, hata arama, tartışmacı ve saldırgan bir tavır içinde olma, isim takma, suçlama, alay etme, dedikodu yapma, şüphecilik, önyargıyla yaklaşma, öfke nöbetleri geçirme gibi karşı tarafa fiziksel ve ruhsal zarar verici davranışlar vardır.
Klinik Psikolog, Adem Hacıahmetoğlu
No responses yet